Khoa Lý luận cơ sở là một đơn vị thuộc tổ chức bộ máy của Trường Chính trị, có chức năng, nhiệm vụ giảng dạy, nghiên cứu khoa học, bồi dưỡng, nâng cao năng lực nghiên cứu thực tế và quản lý giảng viên thuộc khoa dưới sự chỉ đạo, điều hành của Ban Giám hiệu Trường; Xây dựng kế hoạch nghiên cứu thực tế, nghiên cứu khoa học. Hiện nay Khoa Lý luận cơ sở trực tiếp tham gia giảng dạy các học phần: Nội dung cơ bản của chủ nghĩa duy vật biện chứng; Nội dung cơ bản của chủ nghĩa duy vật lịch sử; Kinh tế chính trị về phương thức sản xuất TBCN; Kinh tế chính trị về thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội; Nội dung cơ bản của chủ nghĩa xã hội; Nhận thức về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; Nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh (A.I; A.II; A.III; A.IV; A.V; A.VI; A.VII) thuộc Chương trình TCLLCT năm 2021.
Khoa Lý luận cơ sở luôn xác định việc vận dụng Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/05/2016 của Bộ Chính trị và Nghị quyết 35-NQ/TW, ngày 22/10/2018 về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái thù địch trong tình hình mới vào nhiệm vụ giảng dạy của Khoa là một trong những vấn đề cốt lõi nhằm mục tiêu bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trước các thế lực thù địch. Đặc biệt nâng cao bản lĩnh chính trị cho cán bộ, đảng viên của tỉnh nhà; Giúp cho cán bộ, đảng viên tỉnh nhà hiểu rõ, hiểu đúng chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Từ đó mỗi học viên là một chiến sỹ trên mặt trận bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, góp phần chống lại các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch. Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay.
Về cơ cấu tổ chức và nhân sự của Khoa hiện nay có 05 giảng viên, bao gồm 01 trưởng khoa, 01 phó trưởng khoa và 03 giảng viên .
- Các đồng chí Trưởng Khoa qua các thời kỳ:
+ Đồng chí Phan Văn Liên: 1993-2002;
+ Đồng chí Phạm Hồng Thái: 2003-2006; 2008-2018;
+ Đồng chí Trần Xuân Quảng: 2006-2007;
+ Đồng chí Lê Thị Thu Hiền: 2019 đến nay;
- Các đồng chí Phó Trưởng Khoa qua các thời kỳ:
+ Đồng chí Đặng Thị Bích Thu: 2011-2017;
+ Đồng chí Nguyễn Thị Hồng: 2018 đến nay.
* Trình độ chuyên môn: Thạc sĩ 5/5 giảng viên, trình độ LLCT: Cao cấp: 04/5 giảng viên, trung cấp: 01/5 giảng viên. Chức danh: 05 giảng viên. Đội ngũ Giảng viên của khoa được bổ sung về số lượng và tăng dần về chất lượng, góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập trong nhà trường.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy, Ban Giám hiệu, sự đoàn kết phối hợp của các phòng, khoa chuyên môn trong nhà trường, khoa Lý luận cơ sở Trường Chính trị tỉnh Ninh Thuận cùng với nhà trường đã có những kết quả nhất định.
Qua 30 năm hoạt động, Khoa đã cùng với nhà trường tham gia giảng dạy và quản lý học viên 105 lớp trung cấp LLCT hệ không tập trung, tập trung và lớp Trung cấp LLCT-HC hệ không tập trung và tập trung, trung cấp Thanh vận, trung cấp Phụ vận,v.v.. và các giảng viên trong khoa tham gia giảng dạy hàng chục lớp bồi dưỡng ngắn hạn cho đội ngũ cán bộ chủ chốt của các ban ngành đoàn thể cấp cơ sở trên địa bàn toàn tỉnh; đồng thời tham gia giảng dạy các lớp Đề án 1956.
Hoạt động dự giờ, thao giảng cũng được khoa thường xuyên tổ chức thực hiện, thông thường hàng năm khoa Lý luận cơ sở tổ chức thao giảng cấp khoa, chọn Giảng viên thao giảng đạt loại giỏi cấp khoa để đăng ký thao giảng cấp trường. Từ năm 1992-2022 khoa Lý luận cơ sở có 02 đồng chí giảng viên trong khoa đạt thành tích Giảng viên dạy giỏi cấp Học viện toàn quốc lần thứ IV (Đồng Nai), lần thứ VI (Đăk Lăk) lần lượt vào các năm 2011, 2017.
Từ khi thành lập đến nay, khoa đã tham gia nghiên cứu 03 đề tài khoa học cấp trường, cả 03 đề tài đều được nghiệm thu đạt loại khá, và nhiều bài viết trên các tạp chí trung ương, thông tin lý luận thực tiễn, nhiều báo cáo chuyên đề, báo cáo thực tế và nhiều bài tham luận Hội thảo khoa học cấp trường, cấp khoa được đưa vào vận dụng nghiên cứu, giảng dạy, học tập trong nhà trường. Tham gia viết đề tài Ngân hàng đề thi - Khoa Lý luận cơ sở làm chủ nhiệm nhánh đề tài.
Trong 30 năm qua đối với nhiệm vụ nghiên cứu thực tế hầu hết các giảng viên trong khoa đều vượt định mức giờ nghiên cứu thực tế giao cho giảng viên. 100% các giảng viên đều có báo cáo thu hoạch, báo cáo chuyên đề vận dụng vào bài giảng,v.v.. được Hội đồng khoa học đánh giá cao và công nhận báo cáo chuyên đề là giải pháp công tác. Cùng với các hoạt động chuyên môn, tập thể Khoa Lý luận cơ sở đã chấp hành tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và kỷ luật lao động, thực hiện nghiêm chỉnh nội quy, quy chế của Trường.
Tập thể Khoa luôn chủ động nghiên cứu, thực hiện tốt nhiệm vụ của giảng viên theo quy chế của Học viện và Trường, nâng cao chất lượng bài giảng, vận dụng linh hoạt các Chỉ thị, Nghị quyết của Trung ương, Tỉnh ủy, Đảng ủy khối, Đảng ủy Trường vào bài giảng giúp gắn lý luận với thực tiễn phong phú, lôi cuốn người học. Đặt biệt vận dụng Nghị quyết 35 về “Về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới” vào bài giảng. Mỗi giảng viên trong Khoa đều có ý thức rèn luyện phẩm chất đạo đức, có tinh thần trách nhiệm cao, đoàn kết và hợp tác phối hợp với các phòng, khoa trong việc hoàn thành nhiệm vụ chuyên môn.
Bên cạnh những thành tích đã đạt được, vẫn còn đó một số những hạn chế, bất cập nhất định trong thực hiện nhiệm vụ như số lượng giảng viên trong khoa chưa đủ số lượng, còn thiếu giảng viên chuyên ngành kinh tế chính trị Mác-Lênin, giảng viên chính của khoa chưa có; các bài viết đăng trên tạp chí trung ương, địa phương còn hạn chế, việc gắn kết giữa lý luận và thực tiễn trong công tác giảng dạy đôi khi chưa thật nhuần nhuyễn,v.v..
Những hạn chế đó xuất phát từ nguyên nhân: Đội ngũ giảng viên của khoa hiện nay tuổi đời tương đối trẻ nên đã ảnh hưởng đến việc vận dụng thực tiễn vào bài giảng; Cơ chế chính sách hổ trợ cho giảng viên đi học vẫn còn bất cập; Năng lực nghiên cứu khoa học vẫn còn hạn chế; Trang thiết bị giảng dạy chưa đáp ứng yêu cầu.
Qua 30 năm xây dựng và phát triển của Khoa, tập thể khoa Lý luận cơ sở liên tục đạt thành tích tập thể lao động xuất sắc, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ qua các năm 1998, 1999, 2001, 2003, 2004, 2005, 2011, 2015, 2019, 2020, 2021, nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh có thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ, giảng viên khoa đạt danh hiệu chiến sĩ thi đua cấp cơ sở với 11 lượt giảng viên, 02 lượt giảng viên được tặng Bằng khen của UBND tỉnh có thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ chính trị, 02 lượt viên chức được tặng Giấy khen của Tỉnh đoàn, BCH Công đoàn viên chức tỉnh về có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua, 01 lượt viên chức được Trường tặng danh hiệu Điển hình tiên tiến giai đoạn 5 năm; tập thể khoa được Trường tặng danh hiệu Điển hình tiên tiến giai đoạn 5 năm; 100% cán bộ Giảng viên trong khoa đạt danh hiệu lao động tiến tiến; 5 lượt giảng viên được tặng Kỷ niệm chương vì sự nghiệp giáo dục lý luận chính trị,v.v.. Với những kết quả hoạt động trên, Khoa Lý luận cơ sở đã góp phần tích cực trong thực hiện nhiệm vụ chính trị vì sự nghiệp phát triển chung của Trường.
Để tiếp tục xây dựng khoa Lý luận cơ sở ngày càng vững mạnh với bề dày thành tích và truyền thống, đáp ứng yêu cầu các tiêu chí xây dựng Trường Chính trị chuẩn cần thực hiện một số giải pháp sau:
Một là, tiếp tục bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, Ban Giám hiệu Trường trong thực hiện nhiệm vụ chính trị; quán triệt nâng cao ý thức trách nhiệm của giảng viên khoa về chức năng, nhiệm vụ của khoa trong thực hiện nhiệm vụ, chức trách, nhiệm vụ của bản thân giảng viên, trọng tâm là phát huy vai trò tiền phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu trong lãnh đạo, điều hành, khắc phục tình trạng thụ động hoặc thiếu tính sáng tạo, đột phá, tăng cường tính kỷ cương, kỷ luật trong công tác quản lý cán bộ, nhất là trong việc triển khai thực hiện Quy định 11, Đề án Trường Chính trị chuẩn, đề án vị trí việc làm.
Hai là, chủ động tham mưu cho Ban Giám hiệu những ý tưởng hay, cách làm sáng tạo trong thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, hoạt động phong trào thi đua như đăng ký danh mục tên đề tài khoa học cấp trường, Tỉnh, tổ chức các hoạt động phong trào,v.v.. góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, gắn kết các viên chức trong Khoa, Trường.
Ba là, kịp thời thực hiện tuyển dụng, bổ sung kịp thời đội ngũ cán bộ, giảng viên, ưu tiên đối tượng trẻ, tài năng, năng động và cần rà soát theo các tiêu chí, tiêu chuẩn của giảng viên Trường Chính trị trước khi tuyển dụng nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn, điều kiện để trở thành giảng viên Trường Chính trị, tiến tới hoàn thành mục 5, điều 7, chương II trong thời gian sớm nhất, đặc biệt là giảng viên giảng dạy kinh tế chính trị Mác-Lênin.
Bốn là, nâng cao chất lượng chuyên môn của từng giảng viên. Từng giảng viên cần nâng cao tính chủ động trong công tác và xây dựng phương pháp làm việc khoa học, sáng tạo, bản lĩnh, quyết đoán trong công việc và trong cuộc sống. Tích cực nghiên cứu, mạnh dạn đề xuất giải pháp, sáng kiến trong triển khai thực hiện công việc chuyên môn theo chức năng, nhiệm vụ được giao với tinh thần trách nhiệm cao, tạo sự đổi mới thực sự trong tư duy, phương pháp làm việc nhằm nâng cao hiệu quả công tác.
Năm là, mỗi giảng viên phải thường xuyên học tập nâng cao tri thức và kỹ năng, nghiệp vụ giảng viên. Không ngừng học tập, nghiên cứu, đặc biệt là tự nghiên cứu, học hỏi cái mới, cái tiến bộ để nâng cao trình độ, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học. Kết hợp giữa chương trình, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng của Trường với quá trình tự đào tạo của bản thân, căn cứ vào lộ trình đã được xác định trong Đề án “Xây dựng Trường Chính trị tỉnh Ninh Thuận đạt chuẩn mức 1 vào năm 2025 và những năm tiếp theo” để xây dựng mục tiêu, kế hoạch cho riêng mình, phấn đấu đạt đầy đủ các tiêu chuẩn theo quy định.
Sáu là, nâng cao trách nhiệm, tính khoa học, tính chiến đấu trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, cơ hội chính trị.
Giảng viên trong Khoa thường xuyên nêu cao tinh thần đấu tranh, phản bác những quan điểm sai trái, thù địch, xuyên tạc chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật Nhà nước thông qua giảng dạy trên lớp, bài đăng báo, tạp chí, hội thảo, Website, đăng Zalo, Fanpage, Facebook. Trước các thông tin xấu độc, mỗi giảng viên cần kịp thời phê phán, bày tỏ chính kiến, chỉ rõ bản chất phản động, xuyên tạc của những luận điệu đó. Tăng cường đăng tải những thông tin chính thống, lan tỏa những thông điệp tốt đẹp mỗi ngày, thực hiện phương châm “Mỗi giảng viên là một tuyên truyền viên của Đảng”.
Qua 30 năm xây dựng, trưởng thành và phát triển, có thể thấy rằng những thành tích đã đạt sẽ tạo đà thúc đẩy cho những thành công tiếp theo của Khoa lý luận cơ sở trong thời gian tới, phấn đấu tiếp tục là Khoa đi đầu trong mọi phong trào góp phần quan trọng đối với việc “Xây dựng Trường Chính trị tỉnh Ninh Thuận chuẩn vào năm 2025 và những năm tiếp theo”.