Chi bộ Phòng Tổng hợp tổ chức sinh hoạt chuyên đề tư tưởng, chính trị

Toàn cảnh buổi sinh hoạt chuyên đề tư tưởng, chính trị của Chi bộ Phòng Tổng hợp

Thực hiện Kế hoạch số 289-KH/TU, ngày 19/3/2024 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ; Kế hoạch của Đảng ủy Khối và Kế hoạch số 95-KH/ĐUVP, ngày 03/4/2024 của Đảng ủy Văn phòng Tỉnh ủy về triển khai đợt sinh hoạt chính trị, tư tưởng về nội dung tác phẩm “Xây dựng và phát triển nền đối ngoại, ngoại giao Việt Nam toàn diện, hiện đại mang đậm bản sắc “cây tre Việt Nam”” của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Chi bộ Phòng Tổng hợp triển khai giới thiệu các nội dung cơ bản như sau:

I- Tổng quan về nội dung tác phẩm: Tác phẩm có dung lượng dày hơn 800 trang, với hơn 150 bài viết, 150 ảnh minh họa, gồm ba phần, tổng kết các quan điểm, tư tưởng cốt lõi và hình thành nên trường phái của đối ngoại, ngoại giao Việt Nam đặc sắc, độc đáo, mang đậm bản sắc “cây tre Việt Nam”.

II- Những nội dung cốt lỗi của cuốn sách.

1. Phần thứ nhất. Gồm bài viết tổng quan và 7 bài phát biểu tại các Hội nghị Trung ương, Hội nghị Ngoại giao, Hội nghị đối ngoại toàn quốc với các nội dung chính như: (1) Tổng kết và hệ thống hóa sự phát triển về tư tưởng, lý luận của Đảng đối với công tác đối ngoại; (2) Bản sắc riêng của đối ngoại, ngoại giao Việt Nam một cách rất sinh động bằng hình tượng “cây tre Việt Nam”; (3) Tổng kết các thành tựu lớn của công tác đối ngoại trong gần 80 năm qua, chỉ ra các tồn tại hạn chế và bài học lớn; (3) Đánh giá nhận định của Đảng ta về thời đại ngày nay, những xu thế lớn của thế giới, các cơ hội và thách thức đối với Việt Nam; (4) Khẳng định quan điểm, lợi ích và tầm nhìn của Việt Nam trước những biến động của thế giới; (6) Chỉ rõ các nhiệm vụ của đối ngoại, ngoại giao trong thời gian tới. Theo đó, có các đặc điểm quan trọng sau:

- Về bước phát triển tư duy lý luận của Đảng về đối ngoại trong công cuộc đổi mới đất nước. Kế thừa tư tưởng, nghệ thuật, phong cách ngoại giao Hồ Chí Minh, trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta đã không ngừng đổi mới, phát triển tư duy về đối ngoại, ngoại giao, phục vụ tốt nhất lợi ích quốc gia-dân tộc để phù hợp  các xu thế lớn thế giới; nhận diện rõ các đối tác, đối tượng trong quan hệ đối ngoại; định vị Việt Nam trên trường quốc tế; chủ động tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, hiệu quả; giữ vững môi trường hoà bình, ổn định và tranh thủ các điều kiện bên ngoài thuận lợi cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cụ thể:

Năm 1986, Đảng ta đã đề ra đường lối đổi mới toàn diện. Nghị quyết 13-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa VI (năm 1988) xác định xây dựng “một nền kinh tế mạnh, một nền quốc phòng vừa đủ mạnh, một nền đối ngoại rộng mở”; đây là khởi đầu cho quá trình đổi mới tư duy và đường lối đối ngoại của Đảng. Từ đó, Đảng ta từng bước đổi mới nhận thức, tư duy đối ngoại qua các kỳ Đại hội: Đại hội VII xác định “Việt Nam muốn là bạn với tất cả các nước trong cộng đồng thế giới, phấn đấu vì hòa bình, độc lập và phát triển”; Đại hội IX xác định “Thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, rộng mở, đa phương hóa, đa dạng hóa các quan hệ quốc tế. Việt Nam sẵn sàng là bạn, là đối tác tin cậy của các nước trong cộng đồng quốc tế, phấn đấu vì hòa bình, độc lập và phát triển”; đến Đại hội XIII xác định “là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên tích cực, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế”.

Sự đổi mới tư duy của Đảng trong công tác đối ngoại được thể hiện ở việc ứng xử linh hoạt, mềm dẻo, đa dạng về phương thức, biện pháp trước thực tiễn phức tạp và nhiều biến động của tình hình quốc tế. Nhờ cách ứng xử mềm dẻo, khôn khéo, sáng tạo mà vẫn giữ vững mục tiêu bất biến, với bản lĩnh, sự can trường, chúng ta đã mở rộng hợp tác và hội nhập quốc tế thành công; quan hệ đối ngoại với các nước đi vào chiều sâu, ổn định, bền vững, tạo ra cục diện đối ngoại thuận lợi cho Việt Nam.

- Những kết quả nổi bật của đối ngoại, ngoại giao trong những năm qua

Đường lối ngoại giao “cây tre Việt Nam” đã đạt nhiều thành tựu quan trọng, giúp tạo lối, mở đường, từng bước phá thế bao vây, cấm vận,  mở ra thuận lợi cho công cuộc bảo vệ và phát triển đất nước, nâng cao thế và lực của Việt Nam. Đến nay, Đảng ta đã có quan hệ với 247 chính đảng ở 111 quốc gia trên thế giới; Việt Nam đã có quan hệ với 192 nước và vùng lãnh thổ (3 nước quan hệ đặc biệt, 7 nước đối tác chiến lược toàn diện, 13 nước đối tác chiến lược và 12 nước đối tác toàn diện). Ngoại giao, hội nhập quốc tế đã góp phần giữ vững môi trường hòa bình, bảo vệ vững chắc chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ; nâng cao vai trò, vị thế của nước ta trên trường quốc tế; góp phần quan trọng trong việc huy động các nguồn lực từ bên ngoài để đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển kinh tế - xã hội.

- 05 bài học kinh nghiệm: (1) Bài học bao trùm và bất biến là luôn luôn bảo đảm sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của Đảng, quản lý tập trung của Nhà nước đối với công tác đối ngoại, ngoại giao; (2) Luôn luôn kiên trì về nguyên tắc, linh hoạt về sách lược, “dĩ bất biến, ứng vạn biến”; bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia-dân tộc trên cơ sở luật pháp quốc tế; (3) Kết hợp sức mạnh của dân tộc với sức mạnh của thời đại; xử lý hài hòa mối quan hệ giữa lợi ích quốc gia-dân tộc và nghĩa vụ, trách nhiệm quốc tế; (4) Đối ngoại, ngoại giao là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân, của cả hệ thống chính trị; (5) Chú trọng xây dựng tổ chức bộ máy và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cả về trình độ, năng lực, nâng cao bản lĩnh chính trị, rèn luyện đạo đức, lối sống.

- 03 đặc điểm lớn của thời đại ngày nay. (1) Hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế chủ đạo và khát vọng lớn của nhân lợi, dù nguy cơ chiến tranh và xung đột luôn luôn tiềm ẩn và diễn biến phức tạp; (2) Thời đại của toàn cầu hoá, chủ nghĩa đa phương và luật pháp quốc tế; trong đó Hiến chương Liên hợp quốc là các nguyên tắc cơ bản của quan hệ quốc tế; (3) Hợp tác và đấu tranh song song tồn tại, giữa hệ thống xã hội chủ nghĩa và tư bản chủ nghĩa.

- 04 yêu cầu đặt ra đối với công tác đối ngoại, ngoại giao: (1) Bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia - dân tộc; (2) Tư tưởng chỉ đạo xuyên suốt là thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa; (3) Phương châm triển khai là vận dụng nhuần nhuyễn và khéo léo bài học “dĩ bất biến, ứng vạn biến”, kiên định về nguyên tắc, linh hoạt về sách lược; (4) Phương thức thực hiện là phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng, đồng bộ của nền ngoại giao toàn diện, hiện đại, với ba trụ cột là đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân.

- 06 nhiệm vụ trọng tâm được chỉ ra cho công tác đối ngoại trong thời gian đến: (1) Không ngừng đổi mới tư duy về đối ngoại; (2) làm tốt công tác nghiên cứu, dự báo, tham mưu chiến lược về đối ngoại; (3) tạo lập và giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và bảo vệ chế độ; (4) đi đầu trong huy động các nguồn lực bên ngoài phục vụ phát triển đất nước; (5) phát huy tối đa thế và lực mới để nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của đất nước; (6) kiện toàn tổ chức bộ máy và xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu và nhiệm vụ trong tình hình mới.

- 05 nội dung về vai trò Tiên phong của đối ngoại: (1) Tiên phong trong tư duy, nhận thức; (2) Tiên phong trong bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa; (3) Tiên phong kiến tạo cơ hội để thúc đẩy lợi ích quốc gia - dân tộc; (4) Tiên phong trong kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; (5) Tiên phong huy động sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, nhất là gắn kết sức mạnh cộng đồng người Việt Nam trong và ngoài nước.

- Về hình tượng cây tre trong bản sắc đối ngoại, ngoại giao Việt Nam. Trong tác phẩm, đồng chí Tổng Bí thư đã khẳng định hơn 90 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, trên cơ sở vận dụng sáng tạo những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin, kế thừa và phát huy truyền thống, bản sắc ngoại giao và văn hóa dân tộc, tiếp thu chọn lọc tinh hoa tư tưởng của thời đại, chúng ta đã xây dựng nên một nền ngoại giao độc đáo của thời đại Hồ Chí Minh, mang đậm bản sắc “cây tre Việt Nam”: vững ở gốc, chắc ở thân, uyển chuyển ở cành, thấm đượm tâm hồn, cốt cách và khí phách của dân tộc Việt Nam.

(1) Vững ở gốc, gồm 03 nội hàm chính: (1) Kiên định nguyên tắc vì lợi ích quốc gia - dân tộc để phục vụ, là đường lối đối ngoại độc lập-tự chủ; (2) Lấy thực lực làm gốc, lấy đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ đối ngoại và hội nhập quốc tế để tạo thế, lập thời; (3) Lấy phương pháp luận chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng soi đường, chỉ lối.

(2) Chắc ở thân, là những phương pháp tạo nên sức mạnh, gồm: (1) Sức mạnh đoàn kết là nhân tố sống còn (đại đoàn kết trong nước, đoàn kết quốc tế); (2) Sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước; (3) Tính chính danh, chính nghĩa, nhân văn, thượng tôn pháp luật và phù hợp với xu thế tiến bộ của thời đại.

(3) Uyển chuyển ở cành, là phong cách, nghệ thuật ứng xử linh hoạt, trong đó nguyên tắc căn bản là: “dĩ bất biến, ứng vạn biến” trong mọi hoàn cảnh; cách ứng xử “biết mình, biết người”, “biết thời, biết thế”, “biết dừng, biết biến”.

2. Phần thứ hai. Gồm 78 bài viết, bài phát biểu, trả lời phỏng vấn, thư, điện... của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trên các cương vị. Các bài viết, bài phát biểu thể hiện: (1) Quan điểm, chủ trương đối ngoại xuyên suốt, nhất quán của Đảng, Nhà nước trong giai đoạn phát triển mới của đất nước; (2) Sự phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng của nền ngoại giao toàn diện, hiện đại với ba trụ cột là đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân.

3. Phần thứ ba. Gồm 52 bài viết, ý kiến của các chuyên gia, nhà chính trị, nhà ngoại giao, nhà nghiên cứu, bạn bè quốc tế về những thành tựu đối ngoại, bản sắc cây tre Việt Nam; những kỷ niệm, câu chuyện của các đại sứ, các cán bộ làm công tác đối ngoại, các nhà báo, người Việt Nam ở nước ngoài được tháp tùng, gặp gỡ Tổng Bí thư trong các chuyến thăm và làm việc ở trong và ngoài nước. Các tác giả bài viết đánh giá cao về: (1) Tính đúng đắn, khéo léo, uyển chuyển, nhưng rất kiên định về mục tiêu, nguyên tắc của đường lối đối ngoại của Việt Nam; (2) Đóng góp to lớn của đường lối đối ngoại đó vào thành công của Cách mạng Việt Nam; (3) Hình tượng “cây tre Việt Nam”, một hình ảnh quen thuộc và gắn liền với văn hoá dân tộc đã phản ảnh rất sinh động bản sắc của ngoại giao Việt Nam và là “hình ảnh phù hợp nhất” để mô tả chính sách đối ngoại Việt Nam; (4) “Cây tre Việt Nam” chính là bản sắc của các chính sách lớn hiện nay như “bốn không”, cách thức ứng xử khéo léo nhưng có nguyên tắc của Việt Nam trước những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới và “cây tre Việt Nam” sẽ bền bỉ, đứng vững trước “bão tố”.

III- Giá trị của cuốn sách

- Là tài liệu quý giá về đường lối đối ngoại, ngoại giao Việt Nam, đã hệ thống hóa, khái quát hóa các chủ trương, nguyên tắc, tư tưởng chỉ đạo, phương châm, phương thức triển khai đường lối đối ngoại của Đảng trong gần 40 năm đổi mới.

- Khẳng định thành tựu, ý nghĩa lịch sử và vai trò tiên phong của công tác đối ngoại trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước trong gần 40 năm đổi mới. Làm sáng tỏ sự hình thành, phát triển của đường lối đối ngoại, ngoại giao “cây tre Việt Nam”; chỉ rõ mục tiêu, nhiệm vụ, định hướng cho công tác đối ngoại trong tình hình mới.

- Góp phần hiệu quả vào công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, phản bác các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, cơ hội nhằm phá hoại mối quan hệ đối ngoại, hình ảnh của Việt Nam trên trường quốc tế.

IV- Trách nhiệm của đảng viên chi bộ Phòng Tổng hợp

Thứ nhất, đẩy mạnh công tác học tập, nghiên cứu tác phẩm để nâng cao nhận về lý luận, tư tưởng nhất quán, xuyên suốt, nội dung cốt lõi về đường lối xây dựng và phát triển nền đối ngoại, ngoại giao “cây tre Việt Nam”; những kết quả đạt được, hạn chế, kinh nghiệm, bối cảnh tình hình, yêu cầu đặt ra, các nhiệm vụ trong công tác đối ngoại để vận dụng trong tham mưu công tác đối ngoại của tỉnh trong thời gian đến. Tuyên truyền cho người thân, bạn bè hiểu thêm về chiến lược ngoại giao cây tre của Đảng, Nhà nước ta.

Thứ hai, Tham mưu Thường trực, Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ đạo triển khai hiệu quả các Chỉ thị, nghị quyết, quy định, hướng dẫn của  Bộ Chính trị, Ban Bí thư,… nhất là Quy chế số 12-QC/TU, ngày 12/7/2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về quản lý thống nhất các hoạt động đối ngoại, ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển đất nước.