“Nói đi đôi với làm” là một trong những biểu hiện quan trọng về tư cách đạo đức cách mạng, thể hiện bản lĩnh, trách nhiệm và tính gương mẫu của người cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu. Để triển khai thực hiện tốt Quy định số 144-QĐ/TW ngày 09/5/2024 của Bộ Chính trị ban hành Quy định chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong tình hình mới thì việc nghiên cứu học tập và làm theo phong cách Hồ Chí Minh về “Nói đi đôi với làm” của đội ngũ cán bộ, đảng viên là việc làm cần thiết.
Trong tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, “nói đi đôi với làm” là nguyên tắc đầu tiên trong ba nguyên tắc xây dựng đạo đức cách mạng của Người. Đó là nguyên tắc nói đi đôi với làm, nguyên tắc xây đi cùng với chống và nguyên tắc tu dưỡng đạo đức suốt đời. Đồng thời, đó cũng là những phương thức rèn luyện đạo đức cách mạng của mỗi cán bộ, đảng viên: muốn vươn lên phải tự hoàn thiện mình, phải nói đi đôi với làm, xây đi đôi với chống, phải học tập rèn luyện bền bỉ suốt đời và dù ở cương vị nào cũng phải luôn gương mẫu, đặc biệt là người đứng đầu. Sự gương mẫu của mỗi cán bộ, đảng viên không chỉ thể hiện ở hiệu quả thực hiện chức trách nhiệm vụ, mà còn thể hiện trong lối sống trong sạch không tham nhũng, không mắc vào các tệ nạn xã hội; phải gương mẫu đi đầu trong đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực và các biểu hiện tiêu cực khác ở chính bản thân mình và ngay trong cơ quan, đơn vị mình trên tinh thần tập thể, dân chủ, công tâm, chính tâm.
“Nói đi đôi với làm” trong tư tưởng Hồ Chí Minh thể hiện sự thống nhất giữa lý luận và thực tiễn, giữa tư tưởng và hành động, giữa nhận thức và thực hành trong một con người. Đó là biểu hiện giữa lời nói và việc làm phải tương xứng với nhau, phải phù hợp với nhau, không được mâu thuẫn, trái ngược nhau trên cơ sở vị trí, vai trò, chức năng và nhiệm vụ của mỗi người. Nhất là đối với đội ngũ cán bộ, đảng viên là người trực tiếp tiếp xúc với Nhân dân, là người quán triệt nhận thức đầy đủ các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước để truyền tải, trực tiếp triển khai tới người dân. Đồng thời, đội ngũ cán bộ, đảng viên cũng là người trực tiếp tìm hiểu, thu thập tâm tư, tình cảm, nguyên vọng chính đáng của người dân để tham mưu cho Đảng, nhà nước xây dựng những quyết sách phù hợp với tâm nguyện của Nhân dân, thì họ càng phải nhận thức đúng nguyên tắc này.
Nguyên tắc “Nói đi đôi với làm” đối lập với các biểu hiện: Nói không đi đôi với làm, nói mà không làm, nói nhiều làm ít và càng không phải nói một đàng, làm một nẻo. “Nói đi đôi với làm” cũng không hẳn là nói nhiều làm nhiều, nói ít làm ít, nói ít làm nhiều và cũng càng không phải là không nói và không làm gì cả. Nói tóm lại thì “Nói đi đôi với làm” là phải “nói đúng” và “làm đúng”.
“Nói đúng” là trên cơ sở nhận thức đúng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhận thức đúng vị trí, vai trò, chức năng của mỗi cán bộ, đảng viên, của mỗi cơ quan, đơn vị để nói đúng, tuyên truyền đúng chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của nhà nước. Đồng thời, nhận thức rõ mình ở cương vị nào, với chức trách, nhiệm vụ được giao của mình, của cơ quan, đơn vị mình thì nói đúng chức trách, nhiệm vụ mà mình, cơ quan, đơn vị mình đảm nhận. Hiểu cách khác là phải “danh chính” thì mới “ngôn thuận” được và “ngôn thuận” thì hành động mới suông sẻ được, là phải nhất quán từ trong mọi lời nói cho đến những hành động của mình. Hiểu gọn hơn, “nói đúng” là nói chính xác theo chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước và đúng chức tránh, nhiệm vụ của mình mà cấp trên giao phó.
“Làm đúng” ở đây là mỗi cán bộ, đảng viên trên cơ sở nhận thức đúng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, trên cơ sở chức trách, nhiệm vụ được giao của mình để nói đúng và làm đúng theo những chức trách, nhiệm vụ được giao đó. Phải cố gắng, nỗ lực nhận thức đúng và tổ chức thực hiện tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong thực tế theo chức trách, nhiệm vụ được giao; phải thực hiện tốt những gì đã nói, đã hứa với Đảng, với cơ quan, đơn vị, với Nhân dân, với cấp dưới, với cấp trên, với mọi người và trên cơ sở chức trách, nhiệm vụ của mình mà hành động đúng với chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Hiểu gọn hơn, “làm đúng” là làm tốt những nhiệm vụ chính trị của mình mà cấp trên giao phó.
Nếu nói đã không đúng thì tất không thể làm đúng được, vì khi đã nhận thức sai, nhận thức không hết thì cũng không thể nói đúng và làm đúng được, mà nếu có làm đúng thì đó là “ăn may”, là nói không đi đôi với làm rồi. Không “nói đúng, làm đúng” sẽ dẫn tới các nguy cơ là: (1) nói vượt quá chức trách và làm quá chức trách, nhiệm vụ được giao của mình. Như vậy là “lấn quyền”, “lạm quyền” và (2) nói và làm không đủ, không hết chức trách, nhiệm vụ được giao sẽ dẫn tới bỏ sót việc, là trốn tránh chức trách, nhiệm vụ của mình.
Tóm lại, để lời nói đi đôi với việc làm, thống nhất giữa nói và làm thì mỗi cán bộ, đảng viên phải có động cơ, mục đích sống đúng đắn, chân chính, có đức tính trung thực và khiêm tốn, đặt lợi ích của Nhân dân, của dân tộc, của Đảng, của cách mạng lên trên hết, trước hết để nhận thức đúng và “nói đúng”. Đồng thời, mỗi cán bộ, đảng viên phải có ý chí, nghị lực vượt qua mọi khó khăn, thử thách, có dũng khí, bản lĩnh chính trị, đứng ngoài vòng danh lợi và tuyệt đối không màng danh lợi cá nhân để “làm đúng”.
Để học tập và thực hành phong cách: "Nói đi đôi với làm", mỗi cán bộ, đảng viên chúng ta cần quan tâm một số nội dung sau:
- Mỗi cán bộ, đảng viên phải quán triệt, nâng cao nhận thức, trước hết là nhận thức đúng, đủ về vị trí, vai trò, chức năng của mình để qua đó thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ chính trị được giao trên tinh thần “nói đi đôi với làm”, “nói đúng, làm đúng”. Muốn thế thì mỗi cán bộ, đảng viên cần phải thực sự nghiêm túc, cầu thị và tự giáo dục lòng tự trọng, tinh thần trách nhiệm, chống chủ nghĩa cá nhân trong chính mỗi người, tức là phải tự rèn luyện đạo đức cách mạng. Trước hết, mỗi cán bộ, đảng viên phải quán triệt và tuân thủ nghiêm Quy định số 144-QĐ/TW ngày 09/5/2024 của Bộ Chính trị về Quy định chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong tình hình mới.
- Xây dựng lối sống thẳng thắn, trung thực, nhận thức và kiên quyết bảo vệ chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước, tôn trọng thực hiện tốt chuẩn mực đạo đức theo tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh mà cơ quan, đơn vị đã xây dựng. Muốn thế mỗi cán bộ, đảng viên cần nhận thức và thực hành tốt việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về rèn luyện đạo đức cách mạng là: nói phải đi đôi với làm; phải thực hành nêu gương; xây đi đôi với chống và phải tu dưỡng, rèn luyện đạo đức suốt đời.
- Phải thực hành công khai minh bạch, trước hết là từ việc nói đúng và thực hiện đúng chức trách của mỗi người. Muốn thế, mỗi cán bộ, đảng viên phải thực hành tự phê bình và phê bình; phải thường xuyên tự kiểm tra các hành vi của mình và chịu sự kiểm tra, giám sát của tổ chức, của Đảng và của Nhân dân.
- Đối với cơ quan, tổ chức và nhất là người đứng đầu cần kịp thời phát hiện, biểu dương, khen thưởng và nhân rộng những tấm gương cán bộ, đảng viên tận tụy, tâm huyết, chịu khó tìm tòi, sáng tạo, trung thực trong công việc, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương dầu với khó khăn thử thách và dám hành động vì lợi ích chung.
Học tập và làm theo phong cách Hồ Chí Minh “nói đi đôi với làm” của cán bộ, đảng viên chính là tiền đề quan trọng tạo nên hiệu quả công việc, xây dựng và củng cố uy tín, niềm tin đối với quần chúng Nhân dân và tạo ra sự lan tỏa tích cực trong việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong thực tiễn.
Đây cũng là việc làm thiết thực để thực hiện tốt Quy định số 144-QĐ/TW ngày 09/5/2024 của Bộ Chính trị ban hành Quy định chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong tình hình mới, góp phần thực hiện nhiệm vụ “xây” trong việc tiếp tục thực hiện Nghị Quyết 35-NQ/TW ngày 22 tháng 10 năm 2018 của Bộ Chính trị về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới./.