Được xây dựng cách đây gần 2 thế kỷ, miếu Năm Bà tọa lạc tại phường Bảo
An (Tp. Phan Rang - Tháp Chàm). Trước đây đường vào Miếu khá hẹp, khi
được các nhà hảo tâm ngỏ ý muốn xây dựng đường vào Miếu, ông Trương Văn
Mai, ở Bảo An đã không ngần ngại hiến hơn 100 m2 đất để mở rộng đường
vào Miếu. Hiện nay đường vào Miếu đã được bê tông, tạo điều kiện cho bà
con đi lại dễ dàng, góp phần không nhỏ vào việc trùng tu, tôn tạo khu di
tích lịch sử cấp tỉnh. Người trông coi Miếu là cụ bà Lê Thị Sáo, năm
nay đã 91 tuổi, nhưng sức khỏe vẫn tốt, vừa tiếp chuyện với chúng tôi cụ
Sáo vừa quét lá trong sân Miếu. Theo lời kể của cụ, trước ngày giải
phóng, người trông coi Miếu là mẹ của cụ Sáo. Sau khi mẹ cụ mất, cụ Sáo
tiếp tục công việc này từ những năm đầu giải phóng cho đến nay.
Đường vào Miếu Năm Bà đã được bê tông, tạo điều kiện cho bà con đi lại dễ dàng
Theo
tài liệu của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy lưu giữ, không khí lúc bấy giờ rất
căng thẳng, trưa ngày 16-8-1945, được tin Nhật đã đầu hàng phe đồng minh
vô điều kiện, các đồng chí lãnh đạo tỉnh đã đề ra kế hoạch chuẩn bị cho
việc khởi nghĩa giành chính quyền. Được tin chiều ngày 21-8-1945 tổ
chức “Thanh niên tiền tuyến” thân Nhật sẽ tổ chức mít tinh tại sân
Trường Tiểu học Bảo An, ngay trưa ngày 20-8, Ủy ban Việt Minh tỉnh họp
bất thường tại miếu Năm Bà để quyết định biến cuộc mít tinh trên thành
cuộc mít tinh công khai của Việt Minh, kêu gọi quần chúng đứng lên giành
chính quyền.
15 giờ ngày 21-8-1945,
đông đảo thanh niên cứu quốc, công nhân, quần chúng cách mạng được trang
bị vũ khí thô sơ, băng rôn, khẩu hiệu, cờ đã biến cuộc mít tinh của
địch thành cuộc biểu tình tuần hành thị uy của quần chúng cách mạng và
nhanh chóng giành chính quyền ở Tháp Chàm. Đến 18 giờ 45 phút cùng ngày,
đoàn biểu tình kéo xuống Phan Rang phối hợp với lực lượng cách mạng
khống chế các công sở, đồn trại của binh lính tay sai Nhật. Tỉnh trưởng
Phan Văn Phúc giao nộp ấn tín, chìa khóa, ấn chỉ kho bạc... cho Việt
Minh, đánh dấu chính quyền cấp tỉnh đã về tay Nhân dân. Dưới sự lãnh đạo
của cán bộ Việt Minh các cấp từ ngày 21 đến 22-8-1945, hầu hết các
làng, huyện, tổng trong tỉnh nhanh chóng giành được chính quyền. Ủy ban
nhân dân Cách mạng lâm thời được thành lập và ra mắt đồng bào vào ngày
22-8-1945.
Ngày nay, hằng năm tại
miếu Năm Bà, Tỉnh đoàn thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt truyền
thống và nghe các đồng chí lão thành cách mạng kể chuyện về diễn biến
cuộc khởi nghĩa giành chính quyền ở tỉnh ta (21-8-1945) cho các đoàn
viên, thanh niên, học sinh; qua đó, giáo dục, bồi đắp lòng tự hào dân
tộc, lý tưởng cách mạng, tình yêu quê hương, đất nước trong thế hệ trẻ
tỉnh nhà.
Sự kiện Ủy ban Việt Minh
tỉnh họp bất thường tại miếu Năm Bà để quyết định biến cuộc mít tinh
trên thành cuộc mít tinh công khai của Việt Minh, kêu gọi quần chúng
đứng lên giành chính quyền, là những chứng tích ghi lại một chặng đường
đấu tranh cách mạng kiên cường, bất khuất đầy hy sinh gian khổ nhưng vô
cùng vẻ vang của quân dân Ninh Thuận, là hình ảnh quý báu để giáo dục
các thể hệ trẻ hiện nay và mai sau, tiếp tục phát huy truyền thống cách
mạng, quyết tâm bảo vệ vững chắc nền độc lập tự do của Tổ quốc xây dựng
quê hương giàu mạnh theo con đường mà Đảng, Bác Hồ và Nhân dân ta đã lựa
chọn.
Nguồn NTO